2024(e)ko urtarrilaren 10(a), asteazkena

EUSKARA - GRAMATIKA - ADITZ LAGUNAK (naiz, zara, da…/ dut, ditut, duzu…)


ADITZ LAGUNAK

Erabili hurrengo aditz lagunzak esaldietako hutsuneak betetzeko:


1- Bete hutsuneak eredua jarraituz:

IZAN aditz laguntzailea - NOR:

Ni naiz

Hi haiz

Hura da

Gu gara

Zu zara

Zuek zarete

Haiek dira

  1. Zu gaur Donostian izan _____________

  2. Zuek ez __________oso onak izan

  3. Irakaslea zutik egon _____________ klasean

  4. Ikasleak lo egon ___________ klasean

  5. Ni gaixo egon ___________ aste honetan

  6. Autoa semaforoan gelditu ___________

  7. Mutil horiek lo gelditu ____________ pelikula bitartean

  8. Gu gaur goizean mendian ibili ___________

  9. Zuek arratsaldean kalean ibili _____________

  10. Haurrak eskolara joan ______________

  11. Gu ez _____________ etxera joan

  12. Zuek berandu etorri _____________

  13. Neska-mutilak autobusean etorri _____________

  14. Non sartu _______________ aitona?

  15. Emakume haiek dendan sartu _______________

  16. Ni kanpora atera _________________

  17. Zu goizean ez ____________ kanpora atera

  18. Mutilak hemen bertan jarri _______________

  19. Non jarri _______________ zuek?

  20. Martin eta Miren lanean hasi ____________

  21. Zu ez ____________ oraindik lanean hasi

  22. Gure asto zaharra mendian hil _____________

  23. Gaur ez ______________ inor hil herrian

  24. Jendea plazan agertu __________________

  25. Gure etxean ez _____________ inor agertu gaur arratsaldean

  26. Zer gertatu _______________ hemen?

  27. Herri horretan gauza handiak gertatu _____________ hilabete honetan

  28. Gure lantegian problema batzuk sortu __________________

  29. Nire herrian pintore onak sortu _____________.


2- Bete hutsuneak eredua jarraituz:

IZAN aditz laguntzailea - NOR-NORK:

Nik dut

Hik duk/n

Hark du

Guk dugu

Zuk duzu

Zuek duzue

Haiek dute

  1. Irakasleek bilera bat izan _______________ eskolan.

  2. Langile hauek bi etxe egin _________ herri honetan.

  3. Emakume honek telebistan hitz egin ______________.

  4. Gazteek autobusa hartu ______________.

  5. Gizon horrek paper zaharrak bildu ________ kalean.

  6. Nik mahaian utzi _____________ liburua.

  7. Zuek ez __________ ezer erosi.

  8. Neskak haragia jan __________________.

  9. Guk etxean prestatu ________________ bazkaria.

  10. Lolik paper batean idatzi _______________.

  11. Guk ez _____________ paper hori irakurri.

  12. Inesek leihoak ireki _________________.

  13. Zuk iturria itxi _______________.

  14. Nor ikusi ________________ zuk kalean?

  15. Musika ederra entzun ___________ guk plazan.

  16. Nik poltsan sartu ___________________ kartera.

  17. Gurasoek kanpora atera ____________ haurrak.

  18. Nire lagunak txiste berriak esan ________________.

  19. Neska hark nire urteak galdetu _____________.

  20. Zuek oso ondo erantzun _______________.

  21. Zer ekarri  ______________ zuk poltsa horretan?

  22. Zuek nire lagunak eraman _______________ autoan.

  23. Nik denbora asko galdu _________________ gaur.


3- Bete hutsuneak eredua jarraituz:

IZAN aditz laguntzailea - NOR:

Ni naiz

Hi haiz

Hura da

Gu gara

Zu zara

Zuek zarete

Haiek dira

  1. NIRE LAGUNAK HEMEN EGON _________ . 

  2. ZUEK EZ _________ BILBON EGON

  3. GAZTEAK ZUTIK EGON _________

  4. NIRE ANAIA LO EGON _________ ZORUAN.

  5. NI ERE LO GERTAU _________ .

  6. AITA EZ _________   ETORRI ETA NESKATOA TRISTE DAGO

  7. AUTOA BIDEAN GELDITU _________ .

  8. KALEAN IBILI _________ .

  9. NOR IBILI DA HEMEN?

  10. NESKA-MUTILAK MENDIAN IBILI_________ .

  11. MARTIN ETXERA JOAN _________ .

  12. AUTOZ JOAN _________ .

  13. GAUR BERANDU ETORRI _________ .

  14. NI GOIZ ETORRI _________ .

  15. ZUEK EZ _________  GOIZEAN ETORRI.

  16. LANGILEAK LANTEGIAN SARTU _________ .

  17. AITONA OHEAN SARTU _________ .

  18. UMEA EZ _________  ETXERA SARTU

  19. GU GAUEZ ATERA _________ .

  20. ZU HEMEN JARRI ZARA

  21. AMA GAIXORIK EGON _________  BAINA ONDO JARRI _________ .

  22. UME TXIKIA HIZKETAN HASI _________ .

  23. PARTIDUA BERANDU HASI _________ .

  24. ZUEK LANEAN HASI _________ .

  25. KLASEA EZ _________  ORAINDIK HASI

  26. NIRE TXORIA HIL DA ETA TRISTE JARRI_________ .

  27. GUDA HONETAN JENDE ASKO HIL _________ .

  28. EGUNKARI BERRI BAT AGERTU _________ .

  29. IRAKASLEA AGERTU DA ETA IKASLEAK ISILIK GERATU_________ .

  30. AMA AGERTU DA ETA UMEAK OHERA JOAN _________ .

  31. ZER GERTATU _________  KALE HORRETAN?

  32. EZ _________  EZER GERTATU.

  33. ISTRIPU BAT GERTATU _________ 

  34. HERRI HONETAN GAUZA BATZUK GERTATU _________ .

  35. LUR HONETAN BELARRA ATERA _________ .

  36. NI HERRIAN IDAZLE BATZUK SORTU_________ .


4- Bete hutsuneak eredua jarraituz:
  1. ITURRIA IREKI  _________ .

  2. BEGIAK ITXI _________ .

  3. ATEA ITXI  _________ , BAINA LEIHOAK IREKI  _________ .

  4. TELEBISTA IKUSI  _________ .

  5. HORI EZ  _________  INORK IKUSI

  6. ZUK EZ  _________ INOR IKUSI

  7. KOLDO IKUSI  _________ .

  8. ZUEK NIRE HERRIA IKUSI  _________ .

  9. IRRATIA ENTZUN  _________ .

  10. EZ  _________  EZER ENTZUN

  11. OGIAK POLTSAN SARTU  _________ .

  12. HANKA SARTU  _________ .

  13. JONEK ZIGARRO BAT ATERA  _________ .

  14. JAKIAK ATERA DITUZU ETA HOR UTZI  _________ .

  15. ZER ESAN  _________ ?

  16. EZ  _________  EZER ESAN

  17. HORI EZ _________  INORK ESAN.

  18. INESEK ORDUA GALDETU  _________ .

  19. GEHIEGI GALDETZEN  _________ .

  20. IKASLEAK ONDO ERANTZUN _________ .


5- Bete hutsuneak eredua jarraituz:

1. Trena/trenak geltokian gelditu ___________ .

2. Bakoitza/bakoitzak bere aulkian eseri ___________ .

3. Zu/zuk noiz hartuko ___________ oporrak?

4. Mikel/Mikelek 10 euroko billete bat aurkitu ___________ .

5. Denak/denek batera jaiki ___________ beren eserlekuetatik.

6. Ane/Anek ederki mintzatzen ___________ italieraz.

7. Bi eskalatzaileak/eskalatzaileek harkaitzetatik behera jausi ___________ .

8. Tekniko bat/batek konpondu ___________ telebista.

9. Jon/Jonek zarama edukiontzira bota ___________ .

10. Zure gutunak/gutunek ez ___________ heldu.

11. Nor/Nork galdu ___________ bere karneta?

12. Nuria/Nuriak asko argaldu ___________ .

13. Ume hau/honek ez ___________ sekula isiltzen

14. Ikasleak/ikasleek azterketak bukatu ___________ .


6- Bete hutsuneak eredua jarraituz:

1. Langileak___ lan ordu gutxiago eta soldata handiagoa nahi du

2. Gazte_____ lan gutxiago eta oporraldi luzeagoa_____ nahi ditu

3. Ikasle asko_____ eskolaz kanpoko ekintzaz betea dauka egun_____.

4. Tren geltoki eta autobus zerbitzu_____ udan neguan baino lan gehiago izaten dute.

5. Barazki_____ jatea osasunerako onda dela diote mediku_____.

6. Barazki_____ bitamina asko izaten dituzte.

7. Zu_____ erosi duzun liburua nire baino ederragoa da.

8. Zein herri_____ du biztanleria kopuru altuagoa?

9. Jende_____ ez du libururik irakurtzen

10. Hainbat pertson_____ erosi zuten liburua argitaratu zenean.

11. Udazkenean hostoak galtzen dituzte zuhaitz_____.

12. Maiderri zuhaitza_____ gustatzen zaizkio.

13. Ni_____izan naiz klasera heltzen lehena.

14. Zu_____ ez duzu klasean lanik egiten.

15. Xabier_____ eman zion kolpea Josuneri.

16. Niri ez dit horren berri eman irakasle________ .

17. Nire ama menditik etorri ____________ .


-------------------------------------------------------------------

IZAN aditz laguntzailea - NOR: Ni kirolaria naiz Hi kirolaria haiz Hura kirolaria da Gu kirolaria gara Zu kirolaria zara Zuek kirolaria zarete Haiek kirolaria dira IZAN aditz laguntzailea - NOR-NORK: Nik indarra dut Hik indarra duk/n Hark indarra du Guk indarra dugu Zuk indarra duzu Zuek indarra duzue Haiek indarra dute NORI Niri kirola gustatzen zait Hiri kirola gustatzen zaik/n Hari kirola gustatzen zaio Guri kirola gustatzen zaigu Zuri kirola gustatzen zaizu Zuei kirola gustatzen zaizue Haiei kirola gustatzen zaie NORK-NORI-NOR Nik lore bat eman diot Hik lore bat eman diok/n Hark lore bat eman dio Guk lore bat eman diogu Zuk lore bat eman diozu Zuek lore bat eman diozue Haiek lore bat eman diote EGON Ni ondo nago Hi ondo hago Hura ondo dago Gu ondo gaude Zu ondo zaude Zuek ondo zaudete Haiek ondo daude ESAN Nik esan diot Hik esan diok/n Hark esan dio Guk esan diogu Zuk esan diozu Zuek esan diozue Haiek esan diote JOAN Ni Donostira noa Hi Donostira hoa Hura Donostira doa Gu Donostira goaz Zu Donostira zoaz Zuek Donostira zoazte Haiek Donostira doaz ETORRI Ni menditik nator Hi menditik hator Hura menditik dator Gu menditik gatoz Zu menditik zatoz Zuek menditik zatozte Haiek menditik datoz IBILI Ni jolasean nabil Hi jolasean habil Hura jolasean dabil Gu jolasean gabiltza Zu jolasean zabiltza Zuek jolasean zabiltzate Haiek jolasean dabiltza


2024(e)ko urtarrilaren 9(a), asteartea

Las aventuras de Pippi calzaslargas / ASTRID LINDGREN

  

“Las aventuras de Pippi calzaslargas” 

Escritora: ASTRID LINDGREN

HabĆ­a una vez una niƱa que vivĆ­a en una granja y tenĆ­a una familia numerosa. Pasaba los dĆ­as paseando por los campos con sus hermanos y hermanas pero tambiĆ©n ayudaba a cuidar a los animales de la granja y no solo a los pequeƱos - como pollos y patos -, sino tambiĆ©n a los grandes como vacas y caballos.

Se llamaba Astrid y tenĆ­a un espĆ­ritu muy rebelde. Era fuerte, y valiente, no tenĆ­a miedo de estar sola y podĆ­a hacer toda clase de cosas: cocinar, limpiar, arreglar la bicicleta, caminar por los tejados, derrotar a los bravucones, inventar historias…¿ te suena familiar? 


Bueno, si alguna vez has leƭdo la historia de una niƱa fuerte,valiente e intre pida llamada Pippi calzaslargas, no te sorprenderƔ saber que Astrid fue la autora de este increƭble libro.


Cuando se publicó Pippi calzaslargas, muchos adultos lo criticaron. 

- Pippi es demasiado rebelde - decĆ­an -. Nuestros hijos creerĆ”n que desobedecer estĆ” bien. 


Sin embargo, a los niños y las niñas les encantaba. Pippi no decía que no sin razón, sino que les mostraba a los lectores jóvenes la importancia de ser independientes sin dejar de cuidar de las otras personas.


En la actualidad, Pippi Calzaslargas es uno de los libros infantiles mÔs apreciados. Astrid escribió y publicó muchos otros que también escribían a niños y niñas fuertes que tomaban las riendas de sus propias aventuras.


Por lo tanto, si un dĆ­a te metes en problemas por hacer trastadas, lee el libro Pippi Calzaslargas. Ella siempre estarĆ” ahĆ­ para ayudarte.


---------------------------------------------------------------------


Preguntas:


1. ¿Cómo se llamaba la escritora de "Las aventuras de Pippi Calzaslargas?


2. ¿Dónde vivĆ­a la escritora cuando era niƱa y cómo era su familia?


3. ¿Cómo era Pippi Calzaslargas?


4. ¿Aunque Pippi era rebelde cómo se comportaba con las demĆ”s personas?


5. ¿Te gustarĆ­a ser como Pippi Calzaslargas? ¿por quĆ©?


2024(e)ko urtarrilaren 8(a), astelehena

Jon eta Tomas ilargia harrapatzera

 




  Jon eta Tomas ilargia harrapatzera 

    Jon eta Tomas mendiko baserri batean bizi dira. Mutil koxkorrak dira oraindik eta gaiztakeria  batzuk ere egiten dituzte.

Ilargiak irteten duenean kezka handi bat izaten dute. “Ilargi eder hori etxera ekarri nahi dugu. Baloi antzeko bola argitsu hori. Kalabaza bat baino handiago ez da eta zergatik ezin dugu ba etxera ekarri?”

Gau batean, ilargi betea zegoen eta Jon eta Tomas saski bat eta igitaia hartu eta ilargiaren bila joan ziren, aitari eta amari ezer esan gabe.

Haraino joan eta baietz ilargia harrapatu—esan zion Tomasek Joni.

—Bai horixe! Erantzun zion Jonek.

Ibili eta ibili eta ilargia beti urrun zegoen.

Azkenean, ezinezkoa zela ikusi zutenean berriro etxera itzuli ziren.

Aitak eta amak, Jon eta Tomasen bila irten zuten mendira. Eta bidean topo egin zuten.

—Non zabiltzate ordu honetan?—Galdetu zuen amak.                          

—Mendian, ilargia harrapatu nahian—erantzun zion Jonek.

—Bai, saskia eta igitaia eraman ditugu, baina ezin dugu harrapatu—esan zuen Tomasek.

—Ai mutikoak, mutikoak! Ilargia ortzian dago, ordea, hor zeru goian, eta ezin da harrapatu—esan zuen aitak irribarrez.

Jon eta Tomas etxera itzuli ziren pozik ama eta aitarekin. Gau hartan gauza berri bat ikasi zuten.

-------------------------------------------------------------------

IDATZIZKO ULERMENA

1. Zein da textuaren ideia naguasia?

2. Zeintzuk dira testuaren bigarren mailako ideak?


- Erantzun itzazu ondoko galderak:

  1.    Nolakoak ziren Jon eta Tomas?

  • Mutil koxkorrak
  • Mutil jatorrak
  • Mutil zintzoak 

2. Zer nahi izaten zuten gauero?

  • Mendira joatea
  • Ilargia harrapatzea
  • Afaria jatea

 3. Zer eraman zuten ilargia harrapatzeko?

   “Kainabera eta saskia.

   “Eskailera eta igitaia.

   “Saskia eta igitaia.

 4. Nortzuk joan ziren Jon eta Tomasen bila?

   “Aitona eta amona.

   “Lagunak.

   “Aita eta ama.

 5. Non dago ilargia?

   “Baserrian.

   “Zeruan.

   “Izarretan.

2.1.    4 zatitako testua ordenatu (1, 2, 3, 4): 

Jon eta Tomas ilargia harrapatzera                 


Gau batean, ilargi betea zegoen eta Jon eta Tomas saski bat eta igitaia hartu eta ilargiaren bila joan ziren, aitari eta amari ezer esan gabe.

-Haraino joan eta baietz ilargia harrapatu-esan zion Tomasek Joni.

-Bai horixe-erantzun zion Jonek.

  


-Non zabiltzate ordu honetan?-galdetu zuen amak.

-Mendian, ilargia harrapatu nahian-erantzun zion Jonek.

-Bai, saskia eta igitaia eraman ditugu, baina ezin dugu harrapatu-esan zuen Tomasek.

-Ai mutikoak, mutikoak! Ilargia ortzian dago, ordea, hor zeru goian, eta ezin da harrapatu-esan zuen aitak iribarrez.

Eta Jon eta Tomas etxera itzuli ziren pozik aita eta amarekin. Gau hartan gauza berri bat ikasi zuten.

 


Ibili eta ibili eta ilargia beti urrun zegoen.

Azkenean, ezinezkoa zela ikusi zutenean berriro etxera itzuli ziren.

Aitak eta amak, Jon eta Tomasen bila irten zuten mendira. Eta bidean topo egin zuten.

 


Jon eta Tomas mendiko baserri batean bizi dira. Mutiko koxkorrak dira oraindik eta   gaiztakeria batzuk ere egiten dituzte.

Ilargiak irteten duenean kezka handi bat izaten dute: “ Ilargi  eder hori etxera ekarri nahi dugu. Baloi antzeko bola argitsu hori. Kalabaza bat baino handiagoa ez da eta zergatik ezin dugu ba etxera ekarri?


2.2 Osatu ondorengo testua:

 · Behin batean Jon eta Tomas _______________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

 · Gau batean saskia eta igitaia _______________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

 · Baina ama eta aita _______________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

 

2.3  Esaldi hauetan azpimarratu txarto dagoena eta zuzendu:

      -Jon eta Tomasek eguzkia hartu nahi zuten.

     -Aitari eta amari mendira joateko baimena eskatu zien.

     -Saskia eta igitaia eraman zituzten.

 

2.4       Idatz ezazu hitz bakoitzarekin esaldi bat: 

-Igitaia: ______________________________________________________

-Urrun: _______________________________________________________

-Iribarrez: _____________________________________________________


3. Ilargiarekin izan duzun esperientziaren bat azaldu eta

bestela asmatu (5 lerrotan):

___________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________


4. Deskribatu ilargia; bere faseak, formak, tamaina, kraterrak,

historia, gizakia noiz eta nola iritsi zen (5 lerrotan):

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

  1. Asmatu ipuin bat ilargia protagonista duela (10 lerrotan):

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________