Para empezer bien el día, necesitamos un buen desayuno. Nuestro cuerpo lo convertirá en la energía que necesitamos. Así funcionan también un coche o un ordenador, pero en su caso, su fuente de energía es algo más que unos cereales. Y algo que, además, ha evolucionado al largo de la historia.
El descubrimiento del fuego
La primera fuente de energía fue el fuego. Su descubrimiento nos permitía calentarnos, cocinar, conservar los alimentos… Y así fue muchísimos años.
James Watt creó la máquina del vapor
Poco cambió hasta el siglo XVIII. Fue cuando el escocés James Watt creó la máquina del vapor. El invento partía del fuego, pero utilizaba su vapor para mover mecanismos. Esto permitió nuevas máquinas como la locomotora.
El camino a la electricidad
El siguiente paso fue el petróleo. Este combustible era mejor que la leña o el carbón que utilizaban las máquinas de vapor. Era más fácil de transportar y tenía mayor densidad energética. Esto significa que, para obtener la misma cantidad de energía, necesitamos menos petróleo que carbón.
Con el petróleo también llegó el gas. Permitió la aparición de las primeras redes de alumbrado público en el siglo XIX. Pero, a principios del siglo XX, la escasez de gas forzó el cambio hacia otra fuente de energía: la electricidad.
La invención de la electricidad
La electricidad fue posible gracias al alternador. Es el aparato que transforma el movimiento del agua o del viento en energía eléctrica. La electricidad y el petróleo son las dos grandes fuentes de energía del siglo XX y configuraron las ciudades tal como las conocemos.
La energía nuclear: ventajas y desventajas
Poco después, las investigaciones científicas permitieron entender el funcionamiento del átomo. Y descubrieron que romper el núcleo de un átomo genera mucha energía. Este es el principio de la energía nuclear, una fuente de energía muy potente.
¿El problema de esta forma de energía? Genera desechos muy radiactivos, nocivos para las personas y el medio ambiente.
Contaminación y futuro
Las fuentes de energía tradicionales han causado graves problemas de contaminación, como el calentamiento global. La temperatura de la Tierra es cada vez más alta por culpa de los gases contaminantes.
Energías renovables
Por eso, recientemente han tomado protagonismo las energías renovables: la energía solar, la energía eólica, la energía geotérmica, el biogás y la biomasa.
Energías renovables
Son fuentes de energía más limpias que se deben tener en cuenta si queremos conservar nuestro planeta.
Evolución del cambio climático en los últimos 60 años.
Después de milenios dependiendo solo del fuego, en menos de 300 años hemos descubierto y mejorado muchas fuentes de energía.
Todas ellas son distintas maneras de llegar a un mismo objetivo: hacernos la vida más fácil. Pero, como veremos más adelante, cada método tiene sus ventajas e inconvenientes.
Estabanell Energia
Preguntas:
1.- ¿Qué significó para el ser humano el descubrimiento del fuego?
2.- ¿Quién
3.-
4.-
5.- Realiza un resumen sobre el etxto (mínimo 8 líneas):
ZEINTZUK IZAN ZIREN LEHEN MUNDU GERRAKO ARRAZOIAK ETA ONDORIOAK?
Lehenen Munduko Gerrari (1914-1918) “Gerra Handia” deitzen zaio. Europaren erdialdean gertatu zen gerra honetan pertsona ugari hil ziren. Hogei urte geroago Bigarren Mundu Gerra gertatuko zen (1939-1945).
Gerra Handiak (1914-1918) ia 15 milioi hildako eragin zuen, 8 milioi militarrak eta 6,6 milioi herritarrak edo zibilak. Gerra honetan borrokatu zuten soldaduen % 60a hil zen, eta beste asko zauritu edo/eta desagertu egin zirelarik. 4 urtetan soilik (1914-1918) Europaren biztanlegoak 15 milioi pertsona galdu zituen, ordurarte izandako gerrarik hilgarriena bihurtuz.
LEHEN MUNDU GERRAREN ARRAZOIAK, ZERGATIK GERTATU ZEN?
Lehen Mundu Gerra arrazoi ezberdinengatik gertatu zen, baina Europako herrialde ezberdinetako aliantza ezberdinetan oinarrituta dago. Bi talde handiren arteko deskonfidantzak eragin zuen; taldeak hauek ziren: “Entente hirukoitza” (Erresuma Batua, Frantzia eta Rusia) eta “Aliantza hirukoitza” (Alemania, Inperio austro-hungariarra eta Italia).
Afrikako europear koloniak
Europako herrialde boteretsuenak, Erresuma Batuak, Rusiak eta Alemaniak, munduan zehar kolonia ezberdinak kontrolatzen zituzten. Herrialde hauek koloniak zabaldu eta babestu nahian, beste herrialde batzurekin aliantzak egiten zituzten.
LEHEN MUNDU GERRA edo GERRA HANDIAren HASIERA
Bi talde hauen arteko tentsioak 1914an lehertu ziren. Austro-Hungriako erregegaia zena, Francisco Fernando artxidukea (heredero) hil zutenean Lehen Mundu Gerra sortu zen.
Zergatik? Erregegaia serbio-bosnio batek Sarajevon hil zuen, eta honen errua Serbiari leporatu zioten. Rusiak orduan, bere aliatua zen Serbia defenditu zuen. Horrela, Austria-Hungriak gerra deklaratu zionean Serbiari, bere aliatua, Rusia, gerran ere sartu zen, “Entente hirukoitza” (Erresuma Batua, Frantzia eta Rusia) eta “Aliantza hirukoitza” (Alemania, Inperio austro-hungariarra eta Italia) gerran hasi zirelarik.
LEHEN MUNDU GERRAren ZABALKUNTZA MUNDUAN ZEHAR
Gerra hasi ziren herrialde hauek munduan zehar koloniak zituztenez, kolonia horien artean ere gerra hasi zen. Horrela Afrika, Asia, Ekialde Hurbila, Australia eta Estatu Batuak borrokan sartu ziren. Gogoratu dezagun Erresuma Batuak Afrikan Egipto, Kenia eta Hego Afrika kontrolatzen zituela, eta Alemaniak berriz Camerún, Namibia eta Tanzania. Beraz herrialde hauen artean soldaduak elkarren aurka borrokatu zuten, baina ez beraien artean liskarren bat sortu zelako, baizik eta beraien jabeak, Europako herrialdeak (Erresuma Batua eta Alemania), haserretu eta gerran hasi zirelako. Hala ere, Gerra Handi honetan borrokarik gogorrenak Europan eman ziren, mendebaldeko frontean hain zuzen ere (Frantziako ipar-ekialdea, Belgika, Holanada, Luxenburgo eta Alemaniako mendebaldea).
Soldaduek lubakietan baldintza gogorretan bizi ziren,
hotzari eta heriotzari aurre eginez.
Gerra honetan aurrerapen teknologikoak eman baziren ere, tanteak eta gasak, soldaduak lubakiak egiten zituzten tiroeatik babesteko. Egoera horretan 3 urte luze egon ziren ez aurrera ez atzera, lokatz artean gosea eta hotza igarotzen, eta beraietako asko azkenean hil egin ziren. Oso ezagunak izan ziren Verdún eta Somme (Frantzian) zonaldeak.
Gerra honetan Estatu Batuak sartu zirenean (1917), Alemaniak atzera egin behar izan zuen, eta azkenik, 1918an, Lehen Mundu Gerra “Entente hirukoitzak” (Erresuma Batua, Frantzia eta Rusia) irabazi zuen, “Aliantza hirukoitza” (Alemania, Inperio austro-hungariarra eta Italia) galtzaile izan zelarik. Hala ere, ikusita hildakoen kopurua eta apurtutako herrialdeak, denek galdu zutela esan dezakegu.
ONDORIOAK
Gerra odoltsu honen ondorioak tamalgarriak izan ziren, 15 milio pertsona hil ziren eta Eurpa erdia sutan eta apurtuta gelditu zen.
Aipatu baita ere, garai hartan (1918) Europan izurrite (pandemia / gripe española zeritzona) handi bat eman zela. Beraz, gerraz gain gaixotasunek kontinente zaharra (Europa) hiltzorian utzi zuten.
Inoiz gehiago?
-Naiz akordatu ez zela egongo beste gerrarik. Baina hogei urte ondoren bigarren gerra mundiala egon zen, hau Versalleseko akordioan adostu zuten. Lehen Mundu Gerra bukatu ondoren pentsatu zuten ez zirela gerra gehiago egongo, baina 1939an, Alemanek Hitlerren eskutik, Bigarren Mundu Gerrari hasiera eman zioten. 6 urte beltz igaro ondoren, 1945ean, Aliatuek, berriro ere, gerra "irabazi" zuten.
Lehen Mundu Gerra XX. mendearen hasieran
(1914 eta 1918 bitartean) gertatu zen gerra handi bat izan zen; batez ere Europan gertatu zen, baina
munduan garai hartan zeuden potentzia handi ia guztiek eta beste herrialde
txiki askok ere parte hartu zuten.
Hasieran, “Europako Gerra” deitu zitzaion, baina Commonwealth elkarteko
herrialdeak eta Ameriketako Estatu Batuak ere
sartu zirenez, laster “Gerra Handia” eta “Mundu Gerra” deitu zioten, asko izan
zirelako parte hartu zuten herrialdeak. Bigarren Mundu Gerrara arte,
inoiz ez zen egon hainbeste herrialdek parte hartutako gerrarik.
XX. mendearen hasieran, Europako estatu edo herrialdeen arteko
arazoak gero eta handiagoak ziren. Estatu horietako batzuk aliantzak edo
akordioak egin zituzten elkarri laguntzeko, norbaitek erasotzen bazien ere.
Lehen Mundu Gerra 1914ko uztailaren 28an hasi zen, Austriak
Serbiari gerra deklaratu zionean; gerra piztu zuen gertakaria atentatu bat
izan zen: 1914ko ekainaren 28an, serbiar abertzale batek Austria-Hungariako Inperioko Franz
Ferdinand printzea eta haren emaztea hil zituen Sarajevo hirian. Horren ondorioz,
Austria-Hungariak gerra deklaratu zion Serbiari, eta, horren ondoren, Errusiak soldatuak bidali zituen
Serbia defenditzera. Laster, Alemania, Britainia Handia eta Frantzia ere sartu
ziren gerran. Geroago, 1917an, Ameriketako Estatu Batuak ere sartu ziren
gerran, aliatuei laguntzeko.
Bi fronte edo borrokaleku nagusi egon ziren Europan: bata,
mendebaldeko frontea, Belgika eta Frantzia artean, eta bestea, ekialdeko
frontea, Errusiako mugetan. Mendebaldeko frontean, lubaki edo trintxera-sistema
handi bat antolatu zuten armadek eta borroka gehienak trintxera haietan gertatu
ziren.
Gerrak lau urte iraun zuen: 1918ko azaroaren 11n amaitu zen, eta
aliatuak izan ziren garaile.
Mundu osoan, 70 milioi gizonetik gora mobilizatu ziren (60 milioi, Europan),
eta 10 milioi hildako eta 20 milioi zauritu baino gehiago eragin zituen.
Gerra bukatu zenean, Alemaniar Inperioa, Austria-Hungariako
Inperioa, Otomandar Inperioa eta Errusiar Inperioa desagertu egin ziren, eta
haietatik hainbat Estatu berri jaio ziren; Europako geografia politikoa erabat
aldatu zen gerraren eraginez.
Bigarren Mundu Gerrak (1939-1945) Europa osoa hondatu zuen.
Bigarren Mundu Gerra 1939ko irailaren 1etik hasita 1945eko irailaren 2ra arte egon zen gerra edo gatazka armatu handi bat izan zen; Europa, Afrika eta Asian gertatu zen eta 70 herrialdek baino gehiagok hartu zuten bertan parte, eta ez bakarrik kontinente horietakoek, Amerika eta Ozeaniako herrialde batzuek ere hartu baitzuten parte. Nagusiki, herrialde horiek denak bi aliantza militarretan banatu ziren:
2. Mundu Gerraren bilakaera; gorriz aliatuak, urdinez ardatzeko potentziak.
Aliatuak: Erresuma Batua, Frantzia, Estatu Batuak eta Sobietar Batasuna, batez ere.
Ardatzeko potentziak: Alemania, japoniar Inperioa eta italia, batez ere.
Historiako gerrarik handiena izan zen, milioika militar mobilizatu zituen eta beste edozein gerratan baino jende gehiago hil zen: hildakoen zenbaki zehatzak jakiterik ez dago, baina adituen ustez, 40 eta 50 milioi pertsona artean hil ziren, gehienak zibilak (hau da, soldaduak ez); haietako 6 milioi baino gehiago Holokaustoaren biktimak izan ziren, hots, naziek beste arraza batzuetako pertsonak eta, bereziki, juduak hiltzeko zuten planaren biktimak. Arma nuklearrak erabili diren gerra bakarra izan da.
II WW munduan zehar
Zergatik gertatu zen?
Gerra piztu baino lehenago, 1930eko hamarkadan zehar, Japoniak, Italiak eta Alemaniak gerra ekintza batzuk egin zituzten. Japoniak Txinako lurralde batzuen inbasioa hasi zuen 1931n, Asiako britainiar eta holandar koloniak ere inbaditu zituen, eta geroago, Estatu Batuetako Pearl Harbor portua eraso zuen Hawaiin. Italiak, Benito Mussoliniren Alderdi Faxista aginteaz jabetu zenean, Etiopiaren ekialdeko zati bat konkistatu zuen 1935ean. Alemanian, Adolf Hitlerrek eta bere alderdi naziak Europako hainbat lurralde okupatzeko planak zituzten eta, horrela, 1938ko martxoan, alemaniar tropak Austriara sartu eta herrialde hori anexionatu egin zuten.
Hitlerrek Txekoslovakiako zati bat ere nahi zuen, alemanieradun biztanleria zuen lurraldea. Britainia Handiak eta Frantziak onartu egin zioten, bakearen izenean; hartara, Hitler asetzea espero zuten, eskaera gehiago egin ez zezan. Baina usteak erdia ustel: sei hilabeteren buruan, Alemaniak Txekoslovakia osoaz jabetu zen.
Hitlerrek Poloniaren kontrola hartzea pentsatu zuen gero. Britainia Handiak eta Frantziak Poloniari lagunduko ziotela agindu zuten, Alemaniaren erasoa gertatu gero. Alemania gerrarako prestatu zen, Sobietar Batasunarekin bake-itun bat eginez 1939ko abuztuan; izan ere, Alemaniak ez zuen Britainia Handiaren, Frantziaren eta Sobiet Batasunaren aurka borrokatu nahi aldi berean.
Gerraren hasiera Europan
Soldadu alemaniarrak Poloniako muga-hesi bat hausten 1939ko irailaren 1ean.
Bigarren Mundu Gerraren hasiera.
1939ko irailaren 1ean, Alemaniak Polonia inbaditu zuen, eta inbasio horrek ekarri zuen Bigarren Mundu Gerraren hasiera. Alemaniarrek eraso mota berri bat erabili zuten Polonia inbaditzeko: Blitzkrieg edo "Tximista Gerra" deitu zioten, oso eraso azkarra egin zutelako, abiadura handiko tankeak eta hegazkinak erabiliz, etsaia ahalik eta azkarren amore ematera behartzeko.
Inbasio horren ondoren, irailaren 3an, Britainia Handiak eta Frantziak gerra deklaratu zioten Alemaniari, baina ez zuten Poloniari laguntzeko troparik bidali. Varsovia irailaren 27an erori zen, eta azken tropa poloniarrak urriaren 6an errenditu ziren.
Bestalde, Sobietar Batasunak ere Poloniari eraso zion ekialdetik irailaren 17an. Alemaniak eta Sobietar Batasunak ituna egina zuten, Polonia bien artean zatitzeko. Sobietar Batasunak Letonia, Lituania, Estonia eta Finlandia ere inbaditu zituen 1939an, baita Errumaniako lurralde batzuk ere 1940an.
1940ko apiril eta ekaina bitartean, alemaniarrak Norvegia eta Danimarkaz jabetu ziren. Maiatzean, Herbehereetara, Belgikara eta Luxenburgora ere sartu ziren.
1940ko maiatzean, alemaniarren lehen tropak sartu ziren Frantzian eta nahiko azkar okupatu zuten Frantziako iparralde guztia, Mantxako kanalera iritsi arte. Ekainaren 14rako, alemaniarrak Parisen sartu ziren, Frantziako hiriburuan.
Soldadu naziak Parisen desfilatzen.
Ekainaren 22an, Frantziak eta Alemaniak armistizioa sinatu zuten, eta Frantziak onartu egin zuen alemaniarrei beren herrialdearen zatirik handiena gobernatzen uztea. Horrela, herrialdea bi zatitan banatuta geratu zen: iparraldea eta mendebaldeko kostaldea Alemaniaren mende, eta gainontzeko guztia Philippe Petain mariskalak zuzentzen zuen Vichyko Gobernu kolaboratzailearen esku. Hala ere, frantziar askok alemaniarren aurka borrokan jarraitu zuten. Frantziar askeak deitu zitzaien. Charles de Gaulleren aginduak jasotzen zituzten. De Gaulleren kuartel nagusia Britainia Handian zegoen.
Frantzia alemaniarren mende erortzen zen bitartean, Italiak gerra deklaratu zien Frantziari eta Britainia Handiari. 1940ko ekainaren 10ean, Italia gerran sartu zen, Ardatzaren potentzia bat bezala.
"D day" Normandiako lurreratzea
Hitlerren hurrengo helburua Britainia Handia zen. Frantzia garaitu ondoren, Hitlerrek uste zuen Erresuma Batua ere laster errendituko zela, baina gobernu britainiarrak, Winston Churchill buru zuela, borrokatzen jarraitzea erabaki zuen. 1940ko ekainetik aurrera, Alemaniako gerra-hegazkinak Britainia Handia bonbardatzen hasi ziren inbasioa prestatzeko. Britainiarrek, ordea, radar izeneko asmakizun berria zuten; radarrari esker, britainiarrek bazekiten hegazkin alemaniarrak noiz hurbiltzen ziren. Britainiarrarrek pilotu gutxiago eduki arren, alemaniarren aire-erasoa geldiarazi ahal izan zuten, beren borroka-hegazkinek erasotzaile asko eraitsi zituztelako. Bataila hau, "Ingalaterrako bataila" deitua, airean libratu zen munduko lehen gudu handia izan zen.
Hori ikusirik, alemaniarrek laster erabaki zuten Britainia Handia ez inbaditzea. Horren ordez, bonba gehiago jaurti zituzten Londres eta beste hiri batzuetara 1941eko maiatzera arte. Hala ere, britainiarrek azkenik Mantxako kanala kontrolatzea lortu zuten eta alemaniarren inbasioa bertan behera geratu zen.
Ipar Afrikako kanpaina
Afrika iparraldean, Italiak Egiptoko kolonia britainiarrari eroasi zion 1940ko udazkenean. Suezko kanala kontrolatu nahi zuten, Mediterraneo itsasoa Itsaso Gorriarekin eta Indiako Ozeanoarekin lotzen zuelako. Britainiarrek, ordea, atzera eginarazi zieten italiarrei.
Italiako armadaren porrotaren ondorioz, Hitlerrek errefortzuak bidali behar izan zituen ipar Afrikara. Otsailean, lehenengo tropa alemaniarrak iritsi ziren Libiara, Erwin Rommel jeneralaren agindupean: Afrika Korps izenarekin ezagutzen dira tropa hauek. Hasieran, aliatuen erasoei eusteko agindua baino ez zeukan Rommelek; baina erresistentzia ahula jaso zuela ikusita, erasoari ekin zion, eta britainiarrak Egiptoko mugaraino bultzatu zituen. 1942an, ordea, britainiar indarrek azkenean lortu zuten Rommel gelditzea Egiptoko El-Alamein aldean izandako bi batailatan. Urte haren bukaerarako, britainiarrek galdutako lurralde osoa berreskuratu eta alemaniarrak Egiptotik bota zituzten.
Balkanetako kanpaina eta Sobietar Batasuna
Sobietar soldaduak Stalingradeko batailan.
Hitlerrek Sobietar Batasunari eraso nahi zion, baina, hori baino lehen, iruditzen zitzaion Europako hegoalde osoa menderatzea ezinbestekoa zela. Horretarako, Italia eta Greziaren arteko gatazka bukatu behar zen.
1940-41 bitarteko neguan, alemaniarrek Hungaria, Errumania, Bulgaria eta Jugoslaviako gobernuekin negoziatu zuten Ardatzeko potentziekin bat egiteko. 1941eko martxoaren 27an, ordea, Jugoslavian Ardatzaren aurkako estatu-kolpe bat burutu zen, eta, horregatik, Greziaz gain Jugoslavia ere jarri zuten naziek beren jomugan.
1941eko apirilean, tropa alemaniarrek, italiarrekin eta hungariarrekin batera, Jugoslavia eta Greziaren kontra egin zuten. Greziak britainiarren laguntza izan bazuen ere, Ardatzaren aurrerakada geldiezina izan zen. Jugoslavian, gainera, erresistentzia ez zen oso gogorra izan; Belgrad hiriburua apirilaren 12an hartu zuten eta herrialdea apirilaren 17an errenditu zen. Grezian ere, Ardatzaren erasoa azkarra eta eraginkorra izan zen. Hilaren bukaerarako, nazien menpe zegoen jada.
Alemaniarren garaipena bizkorra eta zalantzarik gabekoa izan arren, Balkanetako kanpainak bost astez atzeratu zuen Bizargorri Operazioa, Sobietar Batasunaren inbasioa alegia. 1941eko ekainaren 22an hasi zen Sobietar Batasunaren kontrako erasoa. Sobietar Batasunak aliatuekin bat egin zuen handik gutxira. Sobietarrek Moskuko eta Leningradoko (orain San Petersburgo) mugetan gerarazi zuten alemaniarren inbasioa.
1942an Hitlerrek Stalingrad (gaurko Volgogrado) hiria hartzea erabaki zuen. Stalingradoko borroka Bigarren Mundu Gerrako batailarik handiena izan zen, eta ia 2 milioi soldadu inguru hil ziren bi aldeetan. Alemaniarrak 1943ko urtarrilean errenditu ziren. Stalingradoren ondoren, sobietarrek pixkanaka kanporatu zituzten alemaniarrak.
Gerra Asian
Torpedo-hegazkin japoniar bat erasoan.
Gerra Europako lurralde gehienetara eta Europak Afrikan zituen kolonietara zabaldu ondoren, mundu osora hedatu zen gerra, bereziki Asiako ekialdera eta Ozeano Barera, eta Ameriketako Estatu Batuak ere sartu ziren gerran.
Britainia Handiak, Frantziak eta Herbehereek uharte asko gobernatzen zituzten Ozeano Barean, bai eta Asiako hego-ekialdeko zati handi bat ere. Herrialde horiek gerran egonda, Japoniak aukera handi bat ikusi zuen euren koloniak kentzeko. Japoniarrak Frantziako Indotxina (orain Laos, Kanbodia eta Vietnam) okupatzen hasi ziren 1940 eta 1941ean.
Bestalde, 1941eko abenduaren 7ko goizean, Japoniako gerra-hegazkinek AEBetako gerra-ontziak eraso zituzten Pearl Harborreko itsas basean, Hawaiin. Zortzi korazatu handi hondoratu edo txikitu zituzten, 180 hegazkin baino gehiago suntsitu eta 2.000 estatubatuar baino gehiago hil zituzten. Pearl Harborreko erasoak gerran sarrarazi zituen AEBak. Handik egun gutxira, AEBak ere gerran zeuden Alemania eta Italiaren aurka.
Japoniak Filipinetako uharteak ere bonbardatu zituen, AEBen esku baitzeuden. Estatubatuar eta filipinar indarrek aurre egin zieten arren, japoniarrek garaitu zituzten azkenik eta Filipinak 1942ko maiatzean errenditu ziren. Japoniak Singapur, Holandako Indiak (orain Indonesia) eta Birmania (orain Myanmar) ere konkistatu zituen.
Japoniarren garaipenak Koral itsasoko eta Midwayko batailetan hasi ziren bukatzen. Koralaren itsasoan, Australiatik gertu, Japoniaren eraso bat gelditu zuten aliatuek Ginea Berriko uhartean, 1942ko maiatzean. Ekainean, Ipar Ozeano Bareko Midway uharte txikitik gertu, AEBetako hegazkinek Japoniako itsasontzi asko suntsitu zituzten. Hala ere, Japoniak oraindik eremu zabal bat kontrolatzen zuen.
Gerraren bukaera Europan
D eguneko lehorreratze aliatua Normandian.
1942ko azaroan, aliatuek Marokon eta Aljerian lehorreratu ziren Afrika iparraldean. Alemaniar eta italiar indarrak garaitu zituzten 1943ko maiatzean. Horren ondoren, aliatuek Italia inbaditu zuten; handik gutxira, erresistentzia italiarrak Mussolini garaitu zuen eta Italia faxista 1943ko irailean errenditu zen. Hala ere, Alemaniako tropek jarraitzen zuten herrialdearen zatirik handiena mantentzen. Borroka ugariren ondoren, aliatuek Erroma hartu zuten 1944ko ekainaren 4an. Italia osoaz jabetu zirenean, fronte bat ireki zuten Europa hegoaldean naziei erasotzeko.
Aliatuen buruzagiek garbi zuten bigarren fronte bat ireki behar zutela naziak garaitzeko. 1944ko ekainaren 6an (D eguna delakoan), Estatu Batuetako, Britainia Handiko eta Kanadako 156.000 soldaduk Normandiako hondartzak eraso zituzten Frantzia iparraldean. Borroka bortitz baten ondoren, armada aliatuak barrurantz joan ziren. Abuztuaren 25ean askatu zuten Paris.
Hortik aurrera, Aliatuak Alemaniarantz hurbildu ziren. Aurrerapen hori gelditzeko, alemaniarrek azken erasoa egin zieten aliatuei 1944ko abenduan, Ardenetan, baina bataila galdu zuten urtarrilean. 1945eko martxoan aliatuak, azkar abiatu ziren Alemaniaren mendebalderantz.
Stalin (Rusia), Roosvelt (USA) eta Churchil (Erresuma Batua)
Postdam-eko konferentzian. Gerra "irabazi" zutenen bilera.
1945eko otsailerako, argi zegoen Alemaniak gerra galduko zuela. Buruzagi aliatuak -Franklin Delano Roosevelt AEBetako presidentea, Winston Churchill Erresuma Batuko lehen ministroa eta Iosif Stalin- Yaltan bildu ziren, oraingo Ukrainan. Han, gerra osteko Europarako planak egin zituzten.
Bitartean, tropa sobietarrek Alemania zeharkatu zuten ekialdetik. Apirilaren 25erako, sobietarrek Berlin inguratu zuten. Hitlerrek bere burua hil zuen apirilaren 30ean. Alemania 1945eko maiatzaren 8ko gauerdian errenditu zen.
Gerraren bukaera Asian
Hiroshima eta Nagasakiko bonba atomikoak.
Ozeano Barean, tropa estatubatuarrak banan-banan konkistatzen joan ziren japoniarren esku zeuden uharteak, 1943tik aurrera. Horrela, 1944ko uztailean, AEBetako hegazkinak Japonia bonbardatzen hasi ahal izan ziren.
1944ko urrian, Douglas MacArthur jeneral estatubatuarrak zuzendutako soldaduak Filipinetan lurreratu ziren. AEBek 1945eko martxoan konkistatu zuten Filipinetako Manila hiriburua.
Indar estatubatuarrak Iwo Jiman lurreratu ziren 1945eko otsailean eta Okinawan 1945eko apirilean. Bi uharteak Japoniarenak ziren. Okinawako borrokan, japoniar pilotuek kamikaze erasoak egin zituzten, euren hegazkinak AEBetako ontzien aurka nahita jaurtiz. Hala ere, ezin izan zuten eragotzi AEBetako indarrek bi uharteak konkistatzea.
1945ean, Estatu Batuetako zientzialariek bonba atomikoa asmatu zuten, botere handiko arma berria. 1945eko abuztuaren 6an, AEBetako hegazkin batek bonba atomiko bat jaurti zuen Hiroshiman, Japonian. leherketaren eta suteen ondorioz, 70.000 pertsona baino gehiago hil ziren. Hiru egun gerago, abuztuaren 9an, amerikarrek beste bonba atomiko bat jaurti zuten Nagasaki hiriaren gainean. Japonia 1945eko irailaren 2an errenditu zen. Horrek amaiera eman zion gerrari.
Gerraren ondorengo egoera
Gerraren amaieran, aliatuak euren artean banatu zuten Alemania; ekialdea sobietarren kontrolpean geratu zen, eta mendebaldea, aliatuen kontrolpean. Aliatuek buruzagi naziak zigortu zituzten, Alemaniako Nuremberg hirian epaitu ondoren. Japoniako lehen ministro Tojo Hideki ere zigortu zuten.
Gerra ostean, AEBak eta Sobiet Batasuna izan ziren munduko herrialderik boteretsuenak. Aliatuak izan arren, laster Gerra Hotza izeneko aurkakotasun luzea hasi zuten bi herrialdeek.
